KAHRAMANMARAŞ
GENEL
BİLGİLER
Yüzölçümü:14.327
km²
Nüfus:
892.952 (1990)
İl
Trafik No: 46
Doğu Akdeniz’de bulunan Kahramanmaraş, dondurması ile ünlü
bir ildir. Kahramanmaraş, mağaraları Eshab-ı Keyf Külliyesi, yaylaları ile önemli bir turizm
potansiyeline sahiptir.
İLÇELER
Kahramanmaraş ilinin ilçeleri; Afşin, Andıran, Çağlayancerit, Ekinözü, Elbistan,
Göksun, Nurhak, Pazarcık ve
Türkoğlu'dur.
Elbistan:
İl merkezinin 162 km. kuzey doğusunda yer alır. İlçede
tarihi eserlere örnek olarak Elbistan Ulu Camii, Selçuklu Hamamı, Himmetbaba Camii ve Türbesi, Kalealtı
köyündeki Roma dönemine ait Kızkalesi sayılabilir.
Afşin:
Kahramanmaraş'ın 146 km. kuzeyinde yer alır. Çeşitli uygarlık dönemlerine ait
tarihi eserler ve doğal zenginlikleri olan Afşin ilçesinde Dedebaba
Türbesi, Afşin Kalesi, Hurman Kalesi, Tilavşin
Kalesi, Pirali Cami minaresi ve Eshab-ı
Kehf (Yedi Uyurlar) külliyesi önemli tarihi
eserlerdir. Afşin ilçesinde Eshab-ı Kehf ve Mağarasının bulunması burayı turizm açısından
oldukça önemli bir hale getirmektedir. Cami, kervansaray, ribat
ve planı saptanamayan birçok küçük yapıdan oluşan bu külliye, M.S. 12. yy.da
yapılmıştır.
Doğal güzellik olarak, Tanır, Ayrandede,
Emirilyas köyü mağarası, Eshab-ı
Kehf park ve ormanlığı, dikkat çeker. Ayrıca Yazıköy, Çamiçi, Örenderesi ve Binboğa ormanlık
alanı gibi ormanlık alanları her türlü kampçılığa uygundur.
Göksun:
İl merkezine 91 km. uzaklıktadır. Roma ve Bizans dönemlerinde Kokussos (Cocussus) adıyla
anılan, Maraş-Kayseri-Kilikya yolu üzerinde, önemli
bir konaklama merkeziydi. İlçe sınırları içinde Maltepe Höyüğü, Bozhöyük, Kızıl Kale, Akça Kalesi, Çakır Mağaraları gibi
çeşitli önemlere ait höyük ve kale kalıntıları bulunmaktadır.
Andırın:
İl merkezine 114 km uzaklıktadır. Andırının tarihi hakkında kesin bilgiler
bulunmamakla birlikte, ilçe sınırları içinde Hitit, Frig,
Roma, Bizans, Selçuklu ve Osmanlı dönemlerine ait Meryemçil
(Geben) Kalesi, Azgıt (Yeniköy)
Kalesi, Anacık Kalesi gibi kaleler ve kalıntılar bulunmaktadır.
Pazarcık:
İl merkezine 48 kilometre mesafededir. İlçenin güneyinde Gözlügöl
mevkiindeki Evri kasabası, Turunçlu köyü mevkiinde
Bizanslardan kalma çok miktarda sarnıçlar ve mezar şapelleri mevcuttur. Bozlar
köyü civarı Abbasilerden kalma sur kalıntıları ile çevrilidir. Aksu çayı
kıyısındaki Şallıuşağı köyü mevkiinde yine
Abbasilerden kalma kale halen ayakta durmaktadır.
Çağlayancerit:
İlçenin doğal yapısı yayla özelliği göstermektedir. Su kenarları yeşil alanlar,
halkın piknik ihtiyacını karşılayacak önemli yerlerdir.
Ekinözü:
Kahramanmaraş İlinin kuzey doğusunda Çağlayancerit ve
Elbistan İlçeleri arasında yer alan Ekinözü
içmeceleri ile ünlüdür.İçmelerin, cilt, mide ve böbrek hastalıklarına çok iyi
gelen bir suyu vardır. Ekinözü içmeleri önem ve
yatırım önceliği bakımından ülkemizdeki 10 içme kaynağından biridir.
Nurhak:
Nurhak ilçesi çok eski bir yerleşim yeridir. Tarihi
ipek yolunun ilçe içerisinden geçtiği eski tarihi
harabeler halen görülmektedir.
Türkoğlu:
İlçe Akdeniz Bölgesinin doğusunda yer alır. Ekonomisi tarıma dayalıdır. İlçede
okuma yazma oranı yüksek olup üniversite mezunu oldukça fazladır.
NASIL
GİDİLİR
Kahramanmaraş Akdeniz Bölgesinin doğusunda bulunmakta ve hem
kara hem de demir yolu ulaşımında güneyden ve Akdeniz'den gelen yolları doğuya
ve kuzeye bağlayan önemli bir konumda yer almaktadır.
Karayolu:
Otobüs Terminali, kent merkezindedir.
Otogar Tel: (+90-344) 235 00 99 - 235 00 99
Demiryolu:
Kahramanmaraş tren istasyonu ile demiryolu ulaşımı sağlanmaktadır. <br>
İstasyon Tel: (+90-344) 214 12 04
Havayolu:
Kahramanmaraş Havaalanı kent merkezine 8 km. uzaklıktadır. Havaalanına taksi ve
dolmuşlarla ulaşmak mümkündür.<br>
Hava Limanı Tel: (+90-344) 236 18 97 - 236 07 92
GEZİLECEK
YERLER
Müzeler
Kahramanmaraş
Müzesi
Adres: Azerbaycan Bul. Yenişehir Sok. No: 43 - Kahramanmaraş
Tel: (344) 223 44 87
Kaleler
Kahramanmaraş
Kalesi
Kentin ortasında, yığma bir tepe üzerinde bulunan kale
Hitit, Roma ve Osmanlı dönemlerinde kullanılmış ve çeşitli devirlerde onarımlar
görmüştür.
Hurman
Kalesi
Afşin'in Marabız köyünde Hurman
çayının kuzeyindeki sarp kaya üstündedir. Yapım tarihi kesin olarak
bilinmemektedir. Ancak tekniğinden Bizans döneminde inşa edildiği
sanılmaktadır. İçinde su ve yiyecek depoları, asker barınakları, kilise vardır.
Köprüler
Ceyhan
Köprüsü
Eski Kahramanmaraş - Göksun
yolunda, Ceyhan Irmağı üzerindeki köprünün 16. yy.da yapıldığı sanılmaktadır.
Camiler
ve Külliyeler
Taş
Medrese
Kahramanmaraş Ulu Cami yanında bulunan Taş Medrese, Dulkadirli Alâüddevle Beyin kızı
adına yaptırılmıştır.
Kahramanmaraş
Ulu Cami
Ekmekçi Mahallesinde bulunan camideki kitabede Sultan Kansu Gavri zamanında Dulkadirli Alâüddevle tarafından
kurulduğu yazılıdır. Ahşap çatısı ve ahşap sütunları ile, 11. yy. ahşap cami
örneklerinin özelliğini taşımaktadır.
Hatuniye Cami
Kurtuluş Mahallesinde bulunan cami 1519 yılında yapılmıştır.
Elbistan
Ulu Cami
Osmanlılar tarafından 16. yy.da yaptırılmıştır.
Eshab-ı Kehf
Külliyesi
(Yedi Uyurlar) Afşin'in 8 km. batısında yüksek bir sırt
üstündeki yapılar topluluğu 12. yy.dan kalmıştır. Cami, Kervansaray, Ribat ve planları belirlenemeyen birçok küçük yapıdan
oluşmaktadır.
Mağaralar
Eshab-ı Keyf
Mağrası
Afşin ilçesindedir. Roma'lı yedi
gencin 200 yıllık uykudan sonra uyandıklarına inanılan mağaradır.
Döngel
Mağarası
Kahramanmaraş-Kayseri yolu üzerendedir. Şehir merkezine
uzaklığı 57. km dir. Mağara çevresi prehistorik devirde iskan edilmiştir. Döngel Mağarasının
içerisinden Döngel Çayı büyük bir çağlayan yaparak akmaktadır. Yanında ayrıca
Gençlik Spor İl Müdürlüğü kampı bulunmaktadır.
Bulut
Deliği Mağarası
Pazarcık ilçesinin güneybatısında bulunan Bulut Deliği
Mağarası gelişimini tamamlamış fosil bir mağaradır. İçeride son derece güzel
sarkıt, dikit ve sütun damlataşları vardır.
Kaplıcalar
ve İçmeler
Göksun Büyükkızılcık
İçmesi
Göksun
İlçesine 16 km. uzaklıkta Büyükkızılcık köyü
yakınındadır. Sindirime ve idrar yollarına, yıkanmak suretiyle de cilt
hastalıklarına ve böbrek hastalıklarına iyi geldiği tespit edilmiştir.
Ekinözü (Cela)
İçmesi
Ekinözü
İçmeleri Kahramanmaraş'ın 151 km. kuzeyinde, ilçe merkezine ise 20 km.
uzaklıktadır. İçmelerin, cilt, mide ve böbrek hastalıklarına çok iyi gelen bir
suyu vardır.
Yaylalar
Yavşan
Yaylası
Sır baraj gölünün güneyindeki yükseltiler üzerinde yer alan,
zengin orman dokusu ve su kaynakları ve endemik
bitkileri ile, öncelik alan doğal bir kaynaktır. Yükseltisi 1300 metreye
ulaşmaktadır. Yavşan Yaylası, kampçılık ve iklim kürleri açısından il düzeyinde
önemli bir kaynaktır.
Başkonuş Yaylası
Başkonuş
yaylası, Kahramanmaraş-Andırın yolu üzerinde, Yenicekale
çevresinde yer alan zengin bir orman dokusunun oluşturduğu ve yayla karakteri
gösteren bir bölgedir. Yükselti l785 m.dir. Başkonuş'ta
geyik üretme çiftliği bulunmaktadır. Elektrik, telefon yol ve çevre düzenlemesi
yapılmış olan alanda, orman idaresine ait sosyal tesisler (konaklama, lokal,
lokanta vb.) bulunmaktadır.
Sportif
Aktiviteler
Avlaklar
Kahramanmaraş'ın merkez ve ilçelerindeki tüm dağlarda
keklik, çil keklik, tavşan ve yaban domuzu avı, Kahramanmaraş ovasında mevsimi
geldiği zaman bıldırcın avı yapılmaktadır. Ayrıca Gavur gölü bataklığı,
Karacasu gibi göl ve su kaynaklarında ördek avlama imkanları vardır. Aksu çayı
ve Ceyhan nehrinde sazan, yayın ve yılan balığı avcılığı yapılmaktadır. İl
merkezi ve İlçelerinde avcı kulüpleri mevcut olup, kulüpler sürek avı tertip
etmektedirler.
Doğa
Yürüyüşü
Ayşepınarı-Karbasan, Türkmenler-Hacınınoğlu,
Ilıca-Suçatı, Suçatı-Bulutoğlu, Engizek zirvesi,
Kahramanmaraş-Başkonuş yaylası trekking için
elverişli parkurlardır.
Kuş
Gözlem Alanı
Gavur
Gölü
İl: Kahramanmaraş
İlçeler: Türkoğlu
Yüzölçümü: 1500
Rakım: 490 m
Koruma: hayır
Başlıca Özellikleri: tatlısu gölü,
bataklık
Kuş Türleri: Küçük karabatak (maks.
121) sayesinde önemli kuş alanları statüsü kazanır.
COĞRAFYA
Kahramanmaraş Akdeniz Bölgesi ile Doğu Anadolu ve Güneydoğu
Anadolu Bölgelerinin birleştiği yerde bulunmaktadır. Güneybatısını Nur
Dağlarının uzantılarının kapladığı ilde diğer önemli yükseltiler Berit, Engizek, Binboğa, Delihöbek, ve Ahır
Dağlarıdır. Kahramanmaraş, Elbistan ve Göksun Ovaları
ilin önemli ovaları olup, Ceyhan nehri ile Aksu çayı önemli akarsularıdır.
Kahramanmaraş ilinde, genel olarak denize uzaklık ve
yükselti nedeniyle, değişikliğe uğramış karasallaşmış bir Akdeniz iklim tipi
egemendir. İlde yazlar sıcak ve kışlar soğuk geçer.
TARİHÇE
Tekir Vadisi, Döngel Köyündeki mağaralarda yapılan
araştırmalarda ele geçen buluntular yörede insan yerleşiminin Üst Paleolitik Çağda başladığını; Neolitik, Kalkolitik ve Eski
Tunç Çağlarında da sürdüğünü göstermektedir. Şehri Hititler kurmuşlardır. Daha
sonra Asurlular, Persler, Romalılar, Bizanslılar, Araplar, Selçuklular,
Memluklular, Dulkadiroğulları ve Osmanlılar şehre
hakim olmuşlardır.
Dünyanın sayılı madalyalı şehirlerinden biri olan Maraş'a
Kurtuluş Savaşı sırasında halkın
gösterdiği direnişten dolayı 7 Şubat 1973' den itibaren TBMM tarafından
Kahramanlık unvanı verilerek adı Kahramanmaraş olarak değiştirildi.
NE
YENİR
Kahramanmaraş'ta kültürel değerlerin bir öğesi de yemek ve
tatlılardır. Kış için tarhana, bulgur, döğme, nişasta
hazırlanır ve biber, patlıcan, kabak, bamya ve fasulye gibi yiyecekler
kurutularak saklanır.
Tarhana, eşkili çorba, döğmeli mercimekli çorba, yoğurtlu döğmeli
çorba, Maraş paçası gibi çorbalar; simit köftesi, kısır köftesi, içli köfte, sömelek köfte, suluyağlı köfte, eşkili köfte, yoğurtlu köfte, yavan köfte, eşkili aya köftesi gibi köfte çeşitleri; keşk aşı (döğme aşı), Maraş
pilavı, tavuklu pilav, peynirli ve çökelekli börek, bayram çöreği gibi pilav ve
börekler yöreye özgü yemeklerdir.
Tatlı olarak ünlü Maraş dondurmasını unutmamak gerekir.
Fıstık ezmesi, un sucuğu, pestil sucuğu, hapısa
yörenin bilinen diğer tatlılarıdır.
NE
ALINIR
Ağaç oyma tekniği ile yapılmış eşyalar, dövülerek işlenmiş
bakır malzemeler, sim ve sırma işleri, yemeni adı verilen deriden yapılmış
geleneksel ayakkabılar ve postallar Kahramanmaraş'tan alınabilecek özgün
hediyelik eşyalardır. Yine ünlü Kahramanmaraş kırmızı biberi, tarhanası, fıstık
ezmesi, un sucuğu ve pestil sucuğu, büyük emek verilerek elde yapılan bakır
işleri Kahramanmaraş'ta yapılacak alışverişlerde alınması tavsiye edilecek
mamullerdendir.
Osmanlı Döneminden kalan büyük Kapalı Çarşı, Mazmanlar Çarşısı, Demirciler Çarşısı, Bakırcılar Çarşısı
ile Yer altı Çarşısı, Çinili Çarşı ve çeşitli pasajlar bu alışverişlerin
yapılabileceği yerlerdir.
LİNKLER
Kahramanmaraş Valiliği http://www.kahramanmaras.gov.tr/
Sütçü İmam Üniversitesi http://www.ksu.edu.tr/
YAPMADAN
DÖNME
Eshab-ı
Kehf, Döngel Mağarası ve Kahramanmaraş Kalesini
görmeden,
Kahraman Maraş dövme dondurması yemeden,
Tarhanasını tatmadan,
Sim sırma, ağaç oyma, el işi bakır eşyalar ile kırmızıbiber,
tarhana almadan,
Kahraman Maraş postalı ve yemenisi giymeden
...Dönmeyin.
