ORDU
GENEL
BİLGİLER
Yüzölçümü
: 6.001 km²
Nüfus
: 830.105 (1990)
İl
Trafik No : 52
Doğanın tüm güzelliklerinin cömertçe sergilendiği bir belde
olan Ordu, deniz turizmi imkanları bakımından Doğu Karadeniz bölgesinde en
şanslı il durumundadır.
Bölgenin en temiz kumu ve bölgenin en uzun kıyı şeridine
sahiptir. Kıyı şeridinde, birbirinden güzel koylar, doğal ve sağlıklı plajlar
ve çeşitli mesire yerleri mevcuttur.
Yeşil ile mavinin hünerlice kucaklaştığı şehri; şair şu
dizelerle anlatmaya çalışmıştır.
Ben Ordu'yu anlatırken bütün şiirler susar
Elvan elvan bir sis alır başımı
Tenim yağmur olur gökyüzünde
Ruhum çocuklaşır ninni ninni
Dalgalanır bu masal denizinde.
Peştamalın moru kıskanır diye
Ben Ordu'yu anlatırken söyleyemem
Bin bir tonda o yemyeşil kuşağı
İncir dalında, yosun kuytuda
Emine kız gözlerinde söyler
Oysa yedi ton yeşil kokar Ordu sokakları.
İLÇELER
Ordu ilinin ilçeleri; Akkuş, Aybast, Çamaş, Çatalpınar, Çaybaşı, Fatsa,
Gölköy, Gölyalı, Görgentepe,
İkizce, Kabadüz, Kabataş, Korgan,
Kumru, Mesudiye, Perşembe, Ulubey ve Ünye'dir.
Aybastı :
Aybastı, tarihsel kalıntılar açısından zengin bir
ilçedir. Karacalı Kilisesi, Sefalık Köyü Hamam kalıntıları, Şeyh Hasan, Kümbet
Evliyası, türbeleri ve ziyaret yerleriyle Perşembe Yaylası görülmeye değer
yerlerdir.
Fatsa
: Doğal yer altı kaynakları açısından şanslı olan ilçede,
Ilıca kasabasında şifalı su bulunmaktadır. Bu suyun romatizma, bel ağrısı,
böbrek rahatsızlığı gibi hastalıklara iyi geldiği bilinmektedir. Elmaköy'de birçok hastalığa şifa olduğu bilinen Acısu bulunmaktadır. Kız kulesi, çınar ve ulu ağaçlar, Göreği manastırı, Cıngırt kaya ve
Gaga gölü ilçede görülmeye değer yerlerdir.
Gürgentepe :
Gürgentepe tarihsel açıdan zengin kalıntılara
sahiptir. Tikenlice köyü mağara mahallesinde 11 adet
kaya mezarı vardır. Bölgede Hıdrellez şenlikleri uzun yıllardan beri bu ilçede
yapılmaktadır.
Kabadüz :
İlçe Ordu'nun 21 km. güneyindedir. Çambaşı Yaylasının
turizm merkezi ilan edilmesiyle, yörede yayla turizmi hızla gelişmektedir.
Kabataş
: İlçe merkezi Ordu'ya 93 km. uzaklıktadır. İlçede görülmesi
gereken yerler arasında Şidabdal Türbesi, Gülbahçe Evliyası Karaibrahim
Evliyası ve Ertepesi sayılabilir.
Kumru
: Dikkate değer etkinlik Düzoba
Yayla Şenlikleridir. İlçe doğal yapısı bakımından yayla turizmine çok
elverişlidir.
Mesudiye
: Mesudiye'de yaylacılık geleneği sürmektedir. Adından en çok
söz ettiren yaylalar Keyfalan ve Taştekne'dir.
Yayla ve kültür şenlikleri ile Vosvos şenliklerinin
bir bölümü bu yörelerde gerçekleştirilmektedir. Meydandüzü
şenlikleri de yayla turizmine bir örnektir. Mesudiye, eski yerleşme sahaları,
höyükleri, tümülüsleri ile Ordu'nun hemen her
dönemine ait en çok taşınmaz kültür varlıklarına sahip bir ilçedir.
Perşembe
: Ordu'ya 13 km. uzaklıktadır. Perşembe İlçesi bir kıyı
şeridine kurulduğu için, doğal plajlara sahiptir. İlçenin tarihi ve arkeolojik
değerlerinden biri de Yason Kilisesidir.
Ulubey : İl
merkezine 23 km. uzaklığındadır. Ulubey ilçesi zengin
doğal güzelliklere sahiptir. Kaya mezarları, sarp deredeki kemer köprüler ile
Şeyh Abdullah ve Salih Derviş ziyaretgahları tarihsel ve kültürel
zenginliklerini oluşturmakta, iç ve dış turizm açısından da önem arz
etmektedir.
Ünye
: Ünye Kalesi, Kaya Mezarı, Tozkoparan Kaya Mezarı, Hamamlar,
Yunus Emre ziyaretgahı ve tescili bulunan sivil mimarlık örnekleri ,
Ünye-Niksar İpek Yolu, Çamlık, Çakırtepe, Çınarsuyu Tesisleri, Asar Kaya Milli Parkı, doğal plajlar
ve Acısu mevkii görülmeye değer yerlerdir. Ayrıca,
İlçenin kıyı kesiminde turistik tesis, kamp yeri ve pansiyon işletmeciliği de
son derece gelişmiştir.
NASIL
GİDİLİR
Karayolu
: Ulaşım karayolu ile yapılmaktadır.
Otogar Tel : (+90-452) 233 17 98
Havayolu
: Trabzon veya Samsun havalimanı kullanılabilir.
( Samsun havalimanı 165 km, Trabzon havalimanı 181 km)
Denizyolu
:
Liman Tel : (+90-452) 223 29 27
GEZİLECEK
YERLER
Müzeler
Etnografya
Müzesi
Adres: Selimiye Mah. Taşocak Cad. - Ordu
Tel: (452) 223 25 96
Ordu ilinin kuruluş yeri olan Kotyora
(Bozukkale), kentin ikinci kuruluş yeri olan Bayramlı
(bugün Eskipazar olarak biliniyor), Eski Cezaevi (Kilise), Bayadı
Köyü sınırları içerisindeki Kurul Kayası Yerleşmesi, Etnografya Müzesi (Paşaoğlu Konağı), Büben Kaya
Mezarları, Hatipli Mezarlığı il merkezindeki önemli tarihi değerlerdir.
İlçelerdeki tarihi yerlerden; Fatsa ilçesindeki Bolaman Kalesi Cıngırt Kayası;
Ünye ilçesindeki Ünye Kalesi, Gürpınar Köyünde Kaya Mezarları, Şeyh Yunus
Türbesi; Perşembe ilçesindeki Yason Kilisesi;
Mesudiye ilçesindeki Meletios Kalesi, Kale köyü
Kalesi, Kaya Mezarları; İkizce ilçesindeki Ağcakale
Köyünde birinci derece arkeolojik sit alanı ilan
edilen Gençağa Kalesi görülmeye değer tarihi
yerlerdir.
Kurul
Kayası: Kurul Kayası Eski Yerleşim Alanı, merkez ilçe Bayadı Köyü Kurul Kayası üzerinde yer almaktadır. Bu alanda
ana kayanın oyulması ile yapılmış bir sarnıç ve su yolu olduğu tahmin edilen
basamaklarla aşağıya inen bir dehliz bulunmaktadır. Bunların yanı sıra bina
kalıntıları ve değişik dönemlere ait seramik parçaları yüzeyde görülmektedir.
Yason Burnu:
Yason Burnu Doğal ve Arkeolojik Sit
Alanı, Perşembe ilçesi Çaytepe Köyü sınırları içinde
yer alan bu sit alanı, denize uzanan küçük bir yarımada
şeklindedir. İkinci derece doğal ve arkeolojik sit
alanı olarak korumaya alınmıştır. Bu alan üzerinde bir kilise, bahçe duvarı
kalıntısı ile birlikte halen ayaktadır. Bunun yanı sıra deniz kıyısı boyunca
uzanan duvar kalıntılarından bazı kısımlar, antik liman ve balık üretme
havuzları günümüze kadar gelmiştir.
Camiler
Antik
İbrahim Paşa Cami (Orta Cami-Merkez): Şehrin orta yerinde
bulunduğu için halk tarafından Orta Cami olarak adlandırılmakta olup, 1800
yılında Atik İbrahim Paşa tarafından yaptırılmıştır.
Caminin ilk mihrabı, Selçuklu Mimarisi tarzında yapılmış ve
uzun yıllar camide kalmışsa da 1340 yılında sökülerek bugünkü Selimiye Camisine
yerleştirilmiştir. Aynı yıllarda ampir devri mimarisinde, yumuşak taşlarla o
günün mimari anlayışı içerisinde zengin motiflerle hazırlanan süslü mihrap
konulmuştur. Caminin çift şerefeli tek minaresi vardır.
Doğal
Güzellikler ve Plajlar
Ordu ilinin yamaçlarına serildiği ve Türkülere konu olan Boztepe, Gülyalı ilçesinde doğal
plajı ile Turnasuyu, Akkuş
ilçesinde Küçükkertil, Fatsa ilçesinde Özel Çevre
Koruma Bölgesi ilan edilen Gaga Gölü, Gölköy ilçesinde Ulugöl,
Harçbeli, kış sporlarının yapılabileceği Aydoğan Tepesi, Ulubey ilçesinde Sayacabaşı önemli doğal güzellikleridir.
Ünye ilçesinde Çamlık Çakırtepe, Uzunkum, Mesudiye ilçesinde Eriçok
Tepesi, Zile Yaylası, Cüle Yaylaları, Perşembe
ilçesinde Efirli önemli yayla ve mesire alanlarıdır.
Yaylalar
İlde geleneksel mevsimlik yaşama biçimi olan yaylacılık
günümüzde hala canlılığını sürdürmektedir. Turizm Merkezi ilan edilen Çambaşı Yaylası, Aybastı-Perşembe
Yaylası, Mesudiye-Keyfalan Yaylası, Yeşilce-Topçam Yaylaları ve Akkuş-Argın
Yaylası, ayrıca Cüle Yaylası, Aydoğan
Yaylası, gerek doğal güzellikleri gerekse büyük yerleşim kapasiteleriyle
Karadeniz Bölgesinin önemli mevsimlik rekreasyon alanlarıdır.
Kuş
Gözlem Alanı
Akkuş Adası
İl: Ordu
İlçeler: Perşembe
Yüzölçümü: 2
Rakım: 0 - 20 m
Koruma: yok
Başlıca Özellikleri: kayalık kıyı adaları
Kuş Türleri: Tepeli karabatak (90 çift) popülasyonuyla
önemli kuş alanları statüsü kazanır.
COĞRAFYA
Ordu, kuzeyinde Karadeniz, doğusunda Giresun, batısında
Samsun, güneyinde Sivas ve Tokat illeriyle çevrilidir.
Genel olarak dağlık olan Ordu İlinin önemli dağları Canik ve Karadeniz Dağlarıdır. Dağlar kıyıya paralel
uzanır. Batıdan doğuya doğru yükseklikleri artan bu dağlar, akarsular
tarafından kesilerek derin vadiler veya yaylalar meydana getirmişlerdir. Bu
yaylalarda yüksek tepeler bulunur.
Ordu'da tipik bir Karadeniz iklimi hakimdir. Kışlar serin,
yazlar ılık geçer. Yılın hemen hemen bütün aylarında
yağış vardır.
TARİHÇE
Tarihçilerin yaptığı araştırma ve kazılarda, Ordu ve
çevresinde ilk yerleşim izlerinin M.Ö.15 bin yıllarına kadar uzandığı
görülmüştür. M.Ö. 2 bin yıllarında Doğu Anadolu'nun iç kesimlerinden, Karadeniz
bölgesine gelen Halipler yörenin dağlık kesimlerine
yerleşmişlerdir. Uzun süre bu bölgede varlıklarının sürdüren bu kavim maden
işleme sanatında ileri gitmiş ve tunçtan mükemmel silahlar yapmışlardır.
Yörenin özelliğine göre ahşap malzeme kullanan bu kavmin kalıntılarından bugün
fazla bir eser kalmamıştır. Bununla beraber Eskipazar bölgesinde, Bayramlı adı
verilen Eski Selçuk dönemi yerleşmesinin adı, 1398 yıllarında Halipia adı ile anılmaktadır.
Yıldırım Beyazıt'ın tarihte Samsun'u ele geçirmesi ile Halipia emiri Giresun Fatihi Hacı Emirzade
Süleyman Bey Osmanlı hakimiyetini kabul ederek, bölgeyi Osmanlılara terk
etmiştir. Ordu ili M.Ö. I. Binde Hitit hakimiyeti sınırları içine girmiştir. Kotyora ise VIII. yüzyılda Miletliler
tarafından kurulmuştur. Şehrin bugünkü Bozukkale
mevkii olduğu belirtilmekte ise de, kale küçük ve XI. yüzyıllarda yapılmış bir
karakoldan başka bir şey değildir. Çevrede de şehrin varlığını kanıtlayacak
Arkeolojik buluntulara rastlanılmamıştır. Muhtemelen eski Kotyora'nın
yine Bayramlı civarında Delikkaya ve yöresinde bu
bölgede bulunan çok sayıdaki arkeolojik verilerden anlaşılmaktadır.
Ordu toprakları Medler ve
Perslerin yaşantısına da sahne olmuştur. M.Ö. 400 yıllarında 10 binlerin Ric'atı sırasında Ordu'nun antik şehre gelişi ve meşhur Ksenefon nutuklarına sahne oluşu önemli tarihi bir olaydır.
Ordu ili daha sonraki devirlerde Roma ve Bizans hakimiyetine
girmiş ve 1204-1264 yılları arasında ise Kommenus
toprakları sınırları içinde kalmıştır.
XIII. yüzyılda Selçuklu Devleti sınırları içinde yer alan
Ordu, XIV. yüzyılda Osmanlı egemenliğine girmiştir. Ordu ilçesi 1920 yıllarına
kadar Trabzon vilayetine bağlı bir kaza iken, 17 Nisan 1920 tarihinde merkezi
Ordu olmak üzere Canik Sancağına bağlı olan Fatsa
kazası da Ordu'ya bağlanmıştır.
NE
YENİR
Bütün karadeniz sahilinde olduğu
gibi balık yemekleri tercih edilebilecek yiyeceklerin başında gelir.
Ordu ilinin mahalli yemeklerinden Pancar Çorbası, Pancar
Sarması, Melocan Kavurması, Sakarca Mıhlaması, Galdirik Kavurması, Keşkek, Tirmit
(Mantar) Kavurması, Mısır Ekmeği, Turşu Kavurmaları, Su Böreği, Hamsi Tava,
Hamsi Buğulama, Hamsili İçli Tava ve diğer balık çeşitleri önemli olanlardır.
NE
ALINIR?
Ordu'da geleneksel el sanatı ürünlerine rastlamak mümkündür.
Kilim, sicim, kolan, heybe, oyalı yazma gibi dokuma ürünleri yanısıra, ahşap eşyalardan baston ve sepet alınabilir.
Müzik aletleri üretimi de yapılan Ordu'da klarnet ve kaval bulunabilecek müzik
aletleridir. Yörede yetiştirilen fındık, hediyelik olarak alınabilir.
LİNKLER
Ordu Belediyesi http://www.ordu-bld.gov.tr/
Turizm Müdürlüğü http://www.orduturizm.gov.tr/
YAPMADAN
DÖNME
Paşaoğlu
Konağı ve Etnografya Müzesini gezmeden,
Çambaşı,
Keyfalan ve Perşembe yaylalarını ve Boztepe'yi göremeden,
Balık ve pide yemeden,
Fındık ve fındık mamulleri, baston, oyalı yazma ile yakma
resim almadan,
.....Dönmeyin.
