ZONGULDAK
GENEL
BİLGİLER
Yüzölçümü:
8.629 Km²
Nüfus:
1.073.560 (1990)
İl
Trafik No: 67
Zengin tarihi bir geçmişi olan göz alabildiğince yeşili, bin
yıllık mağaraları, doğal ve tarihi güzellikleriyle Zonguldak görülmeye değer
bir ildir.
İLÇELER:
Zonguldak ilinin ilçeleri; Alaplı,
Çaycuma, Devrek, Ereğli ve Gökçebey' dir.
NASIL
GİDİLİR?
Karayolu:
Zonguldak otobüs terminali kente 1 km uzaklıkta olup, ulaşım taksi, dolmuş ya da belediye otobüsleriyle sağlanmaktadır.
Otogar Tel : (+90-372) 2571311
Demiryolu:
Zonguldak garına ulaşım taksi, dolmuş ya da belediye
otobüsleri sağlanmakta olup, kent merkezine uzaklığı yaklaşık 1 km' dir.
Denizyolu:
Zonguldak limanından, yalnızca Mayıs-Eylül aylarında İstanbul-Hopa arasında
yolcu taşımacılığı yapan feribot seferleri düzenlenmektedir.
GEZİLECEK
YERLER
Müzeler
ve Örenyerleri
Müzeler
Ereğli
Müzesi
Adres: Atatürk Kültür Sitesi Ereğli - Zonguldak
Tel: (372) 312 03 62
Halil
Paşa Konağı
Zemin + 3 katlı, orta sofalı plan tipinde ve kargir olan yapı, 19. yüzyıl sonlarına doğru kentin ileri
gelenlerinden Halil Paşa Karamahmutoğlu tarafından
yaptırılmış ve antik spoli malzemelerden de
yararlanılarak ilgi çekici hale getirilmiştir. Bir dönem ortaokul ve Kız Meslek
Lisesi olarak da kullanılan yapı, 1988 yılında Kültür Bakanlığı'na tahsis
edilmiş ve 1989 yılında başlanan restorasyonu 1998 Mart ayında bitirilmiştir.
1988 yılı Eylül ayından itibaren Atatürk Kültür Merkezi'nde
faaliyetlerini sürdüren Ereğli Müze Müdürlüğü, 17.3.1998 tarihinde restorasyonu
tamamlanan Halil Paşa Konağı'na taşınmıştır.
Teşhir-tanzim çalışmaları tamamlanan binanın zemin katı
idarî bölüm olarak kullanılmaktadır. Müzenin birinci katında, Ereğli ve
çevresinde toplanan Grek, Roma, Bizans dönemlerini yansıtan mermer mezar stelleri, pişmiş toprak amphoralar,
figürlü mermer sütun başlıkları, cam kaplar ve takılar, çeşitli madeni eserler
ve pişmiş topraktan yapılmış kaplar, kandiller, dokuma ağırlıkları ve figürinlerden oluşan arkeolojik eserler ile Lidya, Grek,
Roma, Bizans, Abbasi, Emevi, Sasani,
Artuklu, Selçuklu ve Osmanlı sikkeleri
koleksiyonlarından oluşan eserler teşhir edilmektedir. İkinci katta çeşitli
erkek ve kadın giysileri ile yöreye özgü bir dokuma olan "Elpek" kumaşı ve ipliği, dokuma aletleri, mendil,
bohça, örtü gibi dokuma türleri, silahlar, takılar, mühürler tütünle ilgili
eşyalar, tespih, saat, mutfak eşyaları, ölçü ve tartı aletleri ve yazma
eserlerden oluşan yöresel etnografik eserler
sergilenmektedir. Üçüncü kat, dönemine uygun döşenmiş müze-ev olarak
düzenlenmiştir. Müze bahçesinde ise, çeşitli dönemlere ait lahitler, sütun
başlıkları, sütun kaideleri, sütunlar, yazıtlı bir taş, mimarî parçalar ve bir
anıt mezardan oluşan taş eserler sergilenmektedir.
Plajlar
80 km'lik kıyı şeridi boyunca çok
sayıda doğal plaj ve kumsal bulunmaktadır. Doğu yönünden itibaren Sazköy, Filyos, Türkali, Göbü, Hisararkası, Uzunkum, Kapuz, Karakum, Değirmenağzı, Ilıksu, Kireçlik, Armutçuk, Karadeniz Ereğli, Mevreke, Alaplı ve Kocaman mevkiileri yaz boyunca yöre halkının akın ettiği
kumsallardır
Mesire
Yerleri
Merkezde Ulutan Baraj Gölü, Ereğli'de Kızılcapınar
Baraj Gölü ve Gülüç Baraj Gölü, Çatalağzı
beldesinde bulunan Dereköy Göleti
ile Karapınar beldesinde bulunan Çobanoğlu Göleti (18 ha) içme suyu ya da
sanayi amaçlı yapay göllerdir. Bu göllerin çevresi yöre halkınca günübirlik
dinlenme alanları olarak kullanılmaktadır. Merkez Kokaksu
mevkiinde bulunan Harmankaya, Kozlu beldesinde Değirmenağzı ve Ereğli'de Güneşli Şelaleleri ilin en önemli
çağlayanları olup, trekking amaçlı olarak kullanılmaktadır
Mağaralar
Cehennemağzı
Mağarası, Gökgöl, Kızılelma,
İnağzı ve Cumayanı
Mağaraları görülmeye değerdir.
Koruma
Alanları
Zonguldak - Çitdere Tabiatı Koruma
Alanı
Konumu: Batı Karadeniz Bölgesinde, Zonguldak ili, Yenice
ilçesi, Şekermeşe ve Dibekyanı
mevkiinde yer almaktadır. Saha 72.15 Ha. dır.
Ulaşım: Sahaya Zonguldak-Ankara devlet karayolu Yeniçe sapağından ayrılan 45 km.lik yol ile ulaşılabilir.
Özellikleri: Çok çeşitli orman ağacı türlerinin bir arada
bulunduğu eşsiz bir ekosistem özelliği, Istranca
meşesi (Quercus hartwvissiana)
nin dünyada eşine ender rastlanan boy ve çaptaki
örneklerinin varlığı, aralarındaki nesli tehlikeye düşmüş veya düşebilir
türlerinde yer aldığı eşsiz yaban hayvanları topluluğuna sahip olması
özelliklerini oluşturmaktadır.
Istranca
meşesi (Quercus hartwvissiana),
kayın (Fogus orientalis),
gürgen (Carpinos betilus), göknar (Abies bornmülleriana),
dişbudak (Fraxinus excelsior),
akçaağaç (Acer platano-ides),karaçam ((Pinus nigra), sarıçam (Pinus sylvestris), porsuk (taxsus baccata), ıhlamur (Tilia tomentosa),kayacık (Ostrya carpinifoliç), karaaağaç (Ulmus campestris), kuşburnu (Rosa canina), Üvez(Sorbus aucuparia) sahada bulunan ağaç türleridir.
Başlıca hayvan türleri ise; geyik, karaca, ayı, domuz, kurt,
tilki, sansar, başak, yaban kedisi, tavşan, çulluk, tahta güvercin, alakarga,
atmaca, ispinoz ve kara tavuktur.
Sportif
Etkinlikler
Avcılık:
İlimiz av ve yaban
hayatı anlamında da çeşitlilik ve zenginlik göstermektedir. Özellikle Merkez,
Devrek, Gökçebey ve Karadeniz Ereğli civarında
bulunan orman alanlarında ayı, domuz kurt, tilki, porsuk- çakal- dağ keçisi,
sincap, karaca, tavşan, gibi yaban hayvanları ve yaban ördeği, yaban güvercini,
çulluk, bakal gibi kuş türleri avlanmaktadır.
Akarsularda sazan, alabalık, karabalık ve mercan,
denizde ise istavrit, hamsi, mezgit, palamut, barbunya gibi balıklar
avlanmaktadır. Yaban hayatına yönelik avlanma daha çok hobi ya
da boş zaman faaliyeti olarak yapılmakta iken, denizlerde yapılan avlanma ise
ticari amaçlı olarak gerçekleştirilmektedir.
Bisiklet
Turları: Ereğli çevresinde
bisikletli doğa gezileri düzenlenmektedir. Ereğli-Armutçuk Gökçeler yönünde hem
bisiklet gezisi için uygun eğime sahip yol hem de yol güzergahı boyunca
tarihsel değerleri ve doğal güzellikleri görme ve izleme olanağı bulunmaktadır.
Olta
Balıkçılığı : Başta Karadeniz olmak üzere, Ulutan
Baraj Gölü, Kızılcapınar Baraj Gölü ile Filyos Irmağı, Devrek Çayı, Gülüç
Çayı ve Alaplı Çayı olta balıkçılarının rağbet ettiği
başlıca yerlerdir. Ayrıca Bostandüzü, Ilıksu mevkiilerinde bulunan
dereler de olta balıkçılığı yapılmaktadır.
Dağ
Doğa Yürüyüşü:
Alaplı'da Bacaklı Yayla, Bölüklü Yayla ve Kız
Kulağı Yaylası, Merkezde Göldağı, Esenlik, Beycuma Yayla Mevkii, Devrek'de Bostandüzü, Dirgine Vadisi ve Yedigöller, Gökçebey'de Pamukdüzü Mevkii dağ doğa yürüyüşü yapmak isteyenlerin en
fazla ilgi gösterdiği noktalardır. Ayrıca, Harmankaya,
Güneşli ve Değirmenağzı şelalelerinin bulunduğu doğal
güzergah da, trekking amaçlı gezilerde ilk akla gelen yerlerdir.
Yatçılık: Her yıl Ataköy Marina tarafından düzenlenen
Uluslararası Karadeniz Yat Rallisi (Kayra) kapsamında, ralliye katılan yatlar
Zonguldak ve Ereğli limanlarına
COĞRAFYA
Oldukça engebeli bir arazi üzerine kurulmuş olan kent
topraklarının önemli bir bölümünü, akarsu vadileriyle yer yer
derin bir biçimde parçalanmış alanlar ve orta yükseklikteki dağlar oluşturur.
Bol yağışlı bir iklime sahip olan Zonguldak, akarsular
bakımından da oldukça zengindir. Filyos Irmağı,
Devrek Irmağı, Alaplı Irmağı, Gülüç
Çayı ve Üzülmez Dereleri ilin en önemli akarsularıdır. Karadeniz Ereğlisi' nde Kızılcapınar
ve Gülüç,
Merkez'de Ulutan baraj gölleri ile Karapınar'da
Çobanoğlu,
Çatalağzı'da ise Dereköy göleti ilin yapay gölleridir.
İl topraklarının % 52'si ormanlarla kaplıdır. Yörenin
yüksekliklerinde iğne yapraklı, daha aşağılarda yayvan yapraklı, akarsu
kenarlarında ise kavak, söğüt gibi ağaçlar bulunmaktadır. Bu ana yeşil dokuyu
bol çeşitli orman altı bitki türleri
tamamlamaktadır. Zonguldak' da Karadeniz iklimi görülmektedir. Mayıs -
Ağustos ayları arasındaki ortalama deniz sıcaklığı 20 C' dir.
TARİHÇE
Zonguldak ve çevresi; Hitit, Frig,
Pers, Roma, Bizans, Selçuklu, Danişmend, Candaroğulları ve Osmanlı dönemleri yaşamıştır. Zonguldak
şehir merkezi, maden kömürünün bulunması sonucu 1849 yılında yerleşim yeri
olarak kurulmaya başlanmıştır.
NE
YENİR?
Yöre mutfağı ağırlıklı olarak unlu (buğday ve mısır unu)
mamullerden yapılan yemek türlerinden oluşmaktadır. Su böreği, kabaklı börek,
bazlama, cizleme, gözleme, kömeç ekmeği, pide
türleri, tarhana çorbası, uğmaç çorbası, göce
çorbası, malayı yöresel yemekler arasında sayabiliriz. Ereğli pidesi ve Osmanlı
çileği, Çaycuma yoğurdu, Devrek çöreği ve simdi ile Zonguldak ormanlarında
yetişen kuzu kestanesi yörenin adıyla özdeşleşmiş yiyecekleridir.
NE
ALINIR?
Devrek Bastonu, elpek bezi,
madenci heykelcikleri tercih edilen hediyelik eşyalardır.
LİNKLER
Zonguldak Valiliği http://www.zonguldak.gov.tr
YAPMADAN
DÖNME
Zonguldak-Kozlu karayolu üzerindeki Uzunmehmet
adına yapılmış anıtı görmeden,
Yaklaşık 4 km'lik bir trekking
gezisi sonucu ulaşılan bir doğa harikası olan Harmankaya
Şelalelerini görmeden,
Devrek ilçesi, Bostandüzü Orman
Dinlenme yerinde mola verip doğa fotoğrafı çekmeden,
Ereğli ilçesindeki dinsel ve mitolojik özelliklerinden
dolayı rağbet gören Cehennemağzı Mağaralarını
gezmeden,
Ereğli Müzesini gezmeden,
...Dönmeyin.