KARABÜK
GENEL
BİLGİLER
Yüzölçümü:
1.376km²
Nüfus:
İlçe 142.569, kent 94.818 (1985)
İl
Trafik No: 78
Batı Karadeniz bölgesinde bulunan Karabük, Tarihi Safranbolu
evleri ve antik kentleri ile bir turizm cennetidir.
Karabük, Türk Ulusunun tarihinde, sanayileşmeyi simgeleyen
kent olmanın haklı gururunu taşımaktadır. Cumhuriyetin ilk yıllarında, Ulu
Önder Atatürk'ün sanayileşme yolunda aldığı devrim kararı üzerine, Türkiye'nin
ilk entegre demir-çelik tesisinin yeri için,
maden kömürü havzasına ve sahile yakınlığı, demiryolu güzergahında bulunuşu ve
stratejik uygunluğu nedeni ile Karabük seçilmiştir.
İLÇELER:
Karabük ilinin ilçleri; Eflani,
Eskipazar, Ovacık, Safranbolu ve Yenice'dir.
Yenice
: Karabük'e 35 km. mesafede olan Yenice'nin tarihi, bölgenin
eski tarihi geçmişine benzer olup, Selçuklular döneminden itibaren önemli bir
yerleşim yeri olmuştur.
Yenice Ormanları, tropik bölgeler dışında, dünyanın ender
bölgelerinde görülebilecek, bir çoğu anıtsal boy ve kalınlığa ulaşmış ağaç
türleri ile gerçek bir ağaç müzesidir. Bu ormanlarda barınan hayvanların
çeşitliliği, yaban hayatı yönünden Yenice'ye ayrı bir değer kazandırır.
Ormanların bazı bölümleri "Tabiatı Koruma Alanı" ilan edilmiştir. Gökpınar mevkiindeki 4 Hektarlık bir alan, 40 çeşit ağaç
türü ve çok sayıda hayvanı ile birlikte Arberatum
olarak tescil edilmiştir.
Ormanların yanı sıra, ilçe sınırlarındaki yaylalar,
mağaralar, kanyonlar, şifalı olduğu bilinen su kaynakları, orman içine tesis
edilmiş bulunan dinlenme mekanları tabiat parkları, ilçenin diğer değerlerini
oluşturmaktadır.
Eskipazar
: Karabük'ün güneyinde, il Merkezine 36 km uzaklıkta bulunan
Eskipazar'da Proto-Hititler' den kalma çevrede pek
çok kaya mezarı ve tümülüs bulunmaktadır. Bu dönemden
kalma, ilçeye 3 km. uzaklıkta kalıntıları bulunan antik kent, en az 4
medeniyete ev sahipliği yapmıştır.
Üzerinde pek çok tapınak ve yazıtların bulunduğu Asar
Kalesi, Asar Tepesindeki Kaya tünelleri, Roma Döneminden kalma kaya mezarları,
ormanları ve soğuk suyu ile ünlü Çetiören Mesire
Yeri, Bayındır İçmecesi ve Soğanlı çayında yetişen tatlı su balığı,
Eskipazar'ın ilgi çeken değerleridir.
NASIL
GİDİLİR?
Karayolu ve demiryolu ulaşımının bulunduğu Karabük'e en
yakın havaalanı Ankara Esenboğa Havaalanı (240 km.)
dır.
Karayolu:
Karabük'e karayolu ile Ankara-İstanbul otoyolunun Gerede sapağından ayrılarak
80 km sonra ulaşılır. Otogar kent merkezindedir.
Otogar Tel : (+90-370) 415 55 37
Demiryolu:
Karabük'ten Zonguldak ve Ankara'ya demiryolu ile ulaşım mümkündür. Demiryolu
ile Zonguldak yönüne ulaşım, karayoluna göre daha elverişli iken, Ankara'ya
ulaşım oldukça uzun sürmektedir. Bu nedenle Ankara'ya karayolu ulaşımı tavsiye
edilir. İstasyonun merkeze uzaklığı 2
km.dir.
İstasyon Tel : (+90-370) 424 15 49
GEZİLECEK
YERLER
Safranbolu
Evleri
Kültür turizmi kapsamında Safranbolu'yu Ülkemizde ve Dünyada
ön plana çıkartan en önemli unsur geleneksel Türk mimarisi tarzındaki
Safranbolu evleridir. Bu evler bir yandan kentsel konumlarıyla diğer yandan
mimarileriyle dikkate değerlerdir. İlçe merkezinde 18 ve 19. yy. başlarında
yapılmış yaklaşık 2000 geleneksel Türk evi bulunmaktadır. Evler Safranbolu'nun
iki ayrı kesiminde grublanmıştır. Birincisi şehir
diye bilinen kışlık olarak kullanılan, ikincisi bağlar diye bilinen ve yazlık
olarak kullanılan kesimdir.
Safranbolu
Safranbolu, geleneksel Türk toplum yaşamının özelliklerini
kent ölçeğinde yaşatan, tarihi ve kültürel eserlerini tüm insanlara sunan bir
örnek bir kenttir. Sahip olduğu zengin kültürel miras ve bu mirasın korumadaki
başarısı Safranbolu'yu bir dünya kenti ününe kavuşturmuş ve UNESCO tarafından
Dünya Miras Listesi'ne alınmasını sağlamıştır.
Daha çok Eski Türk Evleri ile tanınan Safranbolu, tarihi
boyutuyla, doğal güzellikleriyle ve kent ölçeğinde korumacılıkta örnek
oluşturmasıyla gün geçtikçe daha çok ilgi
görmektedir. 1200'ü koruma altında olan sayısız kültürel eseri bulunan
Safranbolu, bugün kent ölçeğinde en iyi korunan yer olarak anılmaktadır.
Cami
ve Kiliseler
Karabük'ün Safranbolu İlçesindeki St.
Stefanos Kilisesi (Ulu Cami), Eski Cami (Gazi Süleymen Paşa Cami). Köprülü Mehmet Paşa Cami, Hidayetullah Cami, Taş Minare Cami, Dağdelen
Cami, İzzet Mehmet Paşa Cami, Akçasu Cami, Eflani
İlçesi Küre-i Hadit Cami görülmeye değer eserlerdir.
Han
ve Hamamlar
Cinci
Hanı: Safranbolu'da Çeşme Mahallesinde çarşının merkezindedir.
Sultan İbrahim zamanında güçlenen ve zenginleşen, Rumeli Kazaskeri Cinci
Hoca'nın (Asıl adı Hüseyin) memleketi Safranbolu'ya yaptırdığı görkemli bir
yapıdır.
Cinci Hanı'ndan başka Safranbolu'da Pamukçu ve Tuzcu Hanları
adıyla iki han daha bulunmaktadır. Eflani'de 20. yy.ın başlarından kalma bir
Katırcı Han bulunmaktadır.
Eski
Hamam: Safranbolu'da Çeşme mahallesindedir. Bizans döneminden
kalmadır.
Yeni
Hamam (Cinci Hamamı): Safranbolu'da Çeşme Mahallesinde Çarşı
içindedir. Bu hamamın da Cinci Hoca tarafından yaptırıldığı bilinmektedir.
Yazıköy Hamamı:
Safranbolu İlçesi sınırlarında olup, hangi dönemde yapılmış olduğu bilinmemekle
birlikte 1800'lü yılların ortalarında yapıldığı tahmin edilmektedir.
Bulak
Hamamı: Karabük merkez ilçede olup, tarihi kesin olarak
bilinmemekle birlikte 1780 yılında yapıldığı tahmin edilmektedir. Osmanlı
dönemi eseridir.
Çeşme
ve Köprüler
Safranbolu ilçesinde yazıtlı ve yazıtsız 93 adet kültür
varlığı olarak tescilli çeşme bulunmaktadır.
Taşköprü:
Safranbolu'nun doğusunda, Konarı köyünün 200 metre kuzeyindedir. Eflani Çayı
üzerindeki köprünün yapım tarihi belli değildir.
Tokatlı
Köprüsü: Safranbolu'nun Aşağı Tokatlı Mahallesindedir. 18. yüzyılda
yaptırıldığı ileri sürülmektedir.
Yaylalar
Sorkun
Yaylası: Karabük-Yenice-Eskipazar sınırları arasında kalan Sorkun
Yaylası yaklaşık 1650 m. yüksekliğindedir. Geniş bir alana sahip olan bu
yaylada doğa yürüyüşü ön plana çıkmıştır.
Ulu
Yayla: Safranbolu'nun kuzeyinde yer alan Ulu yayla oldukça gür
ormanların içinde geniş ve yemyeşil çayırların uzandığı bir alandır. Ahşap
malzemeden yapılmış yayla evleri ile ormanları bütünleşmesi ortaya cennet gibi
bir mekan çıkartmaktadır. Yaylada kamp kurulup doğa yürüyüşleri yapılmaktadır.
Sarıçiçek Yaylası: Safranbolu
İlçemizde bulunan yayla 1700 m yükseklikte olup orman dokusu açısından oldukça
zengindir. Burada trekking, atla doğa yürüyüşü yapılabilir, dağ bisikleti ile
gezinilir ve kamp çadırı kurulabilir.
Boduroğlu Yaylası:
Ovacık ilçesinde bulunan yayla eşsiz güzelliklere sahip olup her yıl şenlikler
düzenlenmektedir.
Mesire
Yerleri
Göktepe Tabiat Parkı:
Yenice ilçemizde bulunan bu park sahip olduğu doğal güzellikler, uygun iklim ve
temiz havası, kolay ulaşılabilirliği gibi avantajlara sahiptir. Sportif
faaliyetlere yönelik kullanımlar ile kamp çadırı alanı ve karavan turizmine çok
uygundur.
Gökpınar Dinlenme Tesisi:
Yenice ilçesi kavaklı orman serisi içerisinde, Gökpınar
yaylası olarak adlandırılan orman zirvesinde yer alır.
Çetiören Mesire Yeri:
Eskipazar İlçesine 10 km mesafedeki mesire yeri çok zengin bir bitki örtüsüne
ve yaban hayatıyla eşsiz güzelliklere sahiptir. Her sene Ağustosun ikinci hafta
sonu müzik ve yağlı güreş festivali düzenlenmektedir.
Eğriova Mesire Yeri:
Eskipazar'a 25 km mesafede Eğriova mevkiinde 12.000
m2 yüzölçümünde 5 m. derinliğinde suni gölet bulunmaktadır. Doğa yürüyüşleri ve
çadırlı kamp için uygundur.
Eflani
çevresi: Geniş düzlükleri ve bitki örtüsüyle yayla görünümündedir.
Mağara
ve Kanyonlar
Bulak
(Mencilis) Mağarası:
Merkez ilçe bulak köyünde bulunan bu mağara 6,5 km uzunluğu ile ülkemizin 4.
büyük mağarasıdır. İçerisindeki dikitler, sarkıtlar, traventenler,
göletler ve yer altı nehirleri ile bir tabiat harikasıdır.
İldeki muhtelif mağaralardan diğerleri ise Sipahiler köyünde
bulunan 61 basamakla çıkılan bir mağara ve Safranbolu İlçesinde bulunan Hızar
Mağarasıdır.
Kanyonlar:
Karabük'ün doğal güzellikler arasında kanyonların ayrı bir yeri vardır. Daha
çok Safranbolu'da kireç taşı tabakalarını derin bir biçimde yarılması ile
kanyonlar ortaya çıkmıştır. Bölgenin arazi yapısını ilgi çekici hale getiren bu
kanyonların başında İnce Kaya kanyonu gelmektedir. Üzerinde İnce Kaya su
kemerinin yer aldığı kanyon oldukça dik ve derin yamaçlara sahiptir.
Uzunluğu oldukça fazla olan Düzce (Kirpe)
Kanyonu ziyaretçilerini adeta büyülemektedir. Tabiat harikası olan diğer
kanyonlarımız ise Tokatlı, Sakaralan ve Sırçalı' dır.
Yenice ilçesindeki Şeker Kanyonu 6.5 km uzunluğu ve zor geçişleri
ile profesyonellerin ilgi gösterdiği bir kanyondur.
Sportif
Etkinlikler
Avcılık ve Olta Balıkçılığı Karabük'ün % 60'nın ormanlarla
kaplı olması sebebiyle avcılık için uygun ortama sahiptir. Her tür av hayvanı
bulunabilmekte ve Avcılar derneğince sürek avları düzenlenmektedir. İlin
coğrafi yapısının dağlık olması sebebiyle doğal trekking alanları
bulunmaktadır. Sorkun Yaylası, Ulu Yayla, Sarıçiçek
Yaylası, Boduroğlu Yaylası, Avdan yaylalarında ve
Safranbolu'nun içinden geçen Tokatlı ve Düzce Kanyonlarında sık sık trekking etkinlikleri düzenlenmektedir. Eflani
İlçesindeki 3 adet gölette olta balıkçılığı yapılmaktadır.
Müzeler
Karabük ilinde resmi nitelikte müze bulunmamaktadır. Kardemir'e ait "Demir-Çelik Müzesi", Safranbolu'da
"Ahmet Demirezen Yemenicilik Müzesi" ile
Kültür Bakanlığı, Kaymakamlık ve özel şahıslar tarafından restore edilerek
geziye açılan birkaç Safranbolu Evi (Kaymakamlar Evi, Kileciler Evi, Karaüzümler Evi, Mümtazlar Konağı) müze olarak hizmet
vermektedir.
Karabük
Kardemir Demir Çelik Müzesi
Ahmet Demirezen Yemenicilik
Müzesi: Safranbolu'nun çarşı kesiminde Yemeniciler Arastası'nda 3 numaralı
dükkanda Yemeni Ustası Ahmet DEMİREZEN tarafından düzenlenmiştir. Yemeni denilen
ayakkabının yapımına ait alet ve edevatların sergilendiği müze, 1989 yılında
hizmete açılmıştır.
Kaymakamlar
Müze Evi: Safranbolu'da Çarşı Hıdırlık
Yokuşu Sokağı üzerindedir. 1979 yılında Kültür Bakanlığınca " Safranbolu
Sağlıklaştırma ve Koruma" Projesi kapsamında kamulaştırılıp, restore
edilen görkemli bir Safranbolu Evinin düzenlenmesiyle oluşturulmuştur. Eğitim
Merkezi ve Müze Ev olarak 198l yılında hizmete giren yapı, ilk sahibinin
lakabından dolayı Kaymakamlar Evi olarak isimlendirilmiştir. Her gün çalışma
saatlerinde hizmete açıktır.
Örenyerleri
Karabük İlinde Arkeolojik anlamda yapılan araştırmaları
sonucunda Eskipazar İlçesinin sınırları içinde, Roma döneminden kalma M.Ö. 64
yılında kurulduğu zannedilen antik Hadrianapolis
kentinin harabelerine rastlanılmıştır. Bu kente ait diğer önemli bir yerleşim
alanı Kimistene'de Asar Tepedir.
Safranbolu'nun Akören köyünde Roma
dönemine ait antik bir yerleşim alanı bulunmaktadır.
Karabük ilinde 32 tümülüs ve 4
büyük höyük bulunmaktadır.
COĞRAFYA
Batı Karadeniz Bölgesinde Karabük, kuzeyde Bartın (80 km.),
kuzeydoğu ve doğuda Kastamonu, güneydoğuda Çankırı, güneybatıda Bolu, batıda
Zonguldak illeriyle komşudur.
Karabük vadiler ve platolardan oluşmaktadır. Deniz
seviyesinden yüksekliği 270 m. olmasına rağmen 2000 m yi bulan tepe ve yaylalar
mevcuttur. Türkiye'nin önemli ormanlık alanlardan olan Yenice Ormanları
"Açık Hava Orman Müzesi" olarak belirlenmiştir.
Kısmen Karadeniz ikliminin özellikleri görülen Karabük,
kıyıdan içeride kaldığı için,
Karadeniz'in nemli havasından yeterince yararlanamamakta, karasal iklimin
özellikleri daha ağır basmaktadır. Ancak, İç Anadolu'da olduğu gibi şiddetli
kış soğukları ile kurak yaz sıcakları görülmez. En çok yağış ilkbahar ve
kış aylarındadır.
TARİHÇE
Karabük, bir kent olarak varlığını Cumhuriyete borçludur.
1927 tarihinde Zonguldak'a bağlı bir ilçe durumuna getirilen Safranbolu'nun bir
köyünün 13 hanelik bir mahallesi olan Karabük 1 Haziran 1934 tarihinde
Ankara-Zonguldak Demir yolunun açılmasıyla bu günkü istasyonun olduğu yere bir
ad verilmesi gerektiğinde bu 13 hanelik
köyün adının verilmesi uygun görülmüş böylece Karabük adı resmen ilk kez T.C.
Devlet Demir Yolları haritasında geçmeye başlamış ve
kullanılmıştır. 1937 yılına kadar 13 hanelik bir mahalle iken 3 Nisan 1937
yılında Demir-Çelik fabrikasının temelinin atılmasıyla Karabük Türkiye'de ve
Dünyada adını kısa zamanda duyurmuştur.
NE
YENİR?
Karabük'ün turizm merkezi Safranbolu'da evlerin restorasyonu
ile oluşturulmuş pek çok yeme-içme ve eğlence mekanları bulunmaktadır.
Akşamları Çarşı bölgesinde yoğunlaşmış eğlence mekanlarında canlı müzik
dinlenebilir. Gözleme, kuyu kebabı, yayım makarnası, su böreği ve ev baklavası
bulunabilecek yöresel yemeklerdendir. Her zaman taze satılan, fındıklı, şamfıstıklı,
güllü ve safranlı çeşitleri bulunan Safranbolu lokumu, Safranbolu Evleri kadar
ünlüdür.
NE
ALINIR?
Turizmin yoğun olduğu Safranbolu'da, el sanatları ve
hediyelik eşyaların üretilerek satıldığı dükkanlar mevcuttur. Yemeni (ayağa
giyilen bir tür deri ayakkabı), Bakırcılar çarşısındaki bakır eşyalar, ahşap
oymalar bunların başında gelir. Çarşı
bölgesindeki bütün sokaklarda ve Arastada hediyelik eşyaların
bulunabileceği pek çok dükkan vardır. Kastamonu dokumalarından yapılmış giysi
ve örtüler, ahşap, seramik ve deri eşyalar, Safranbolu evi maketleri
alınabilecek hediyelik eşyalardandır.
LİNKLER
Karabük Valiliği http://www.karabuk.gov.tr
Karabük Belediyesi http://www.karabuk-bld.gov.tr
YAPMADAN
DÖNME
Safranbolu gezmeden,
Karabük Bulak Köyü Mencilis
Mağarası'na gitmeden,
Sonbaharda Yenice Ormanlarında kamp yapıp, fotoğraf
çekmeden,
Ulu yayla ve Sarıçiçek Yaylasında
kamp yapmadan, Şeker Kanyonu ve Düzce Kanyonunda yürümeden,
Yenice Arberataum (Açık Hava Orman
Müzesi)'ni görmeden,
Eskipazar Hadrianapolis antik
kentini görmeden,
Eflani Göletlerinde balık tutmadan,
Ovacık Karakoyunlu Kral Mezarını
görmeden,
Safranbolu'da Kuyu Kebabı, Zerde, Su Böreği ve gözleme
yemeden,
Altın Safran Belgesel Film Festivalini izlemeden,
...Dönmeyin.